شاخص توسعه انسانی چیست؟
گزارش توسعه انسانی، گزارشی جهانی است که به صورت سالانه توسط برنامه توسعه سازمان ملل (UNDP) انتشار می‌یابد. اولین گزارش توسعه انسانی در سال ۱۹۹۰ میلادی انتشار یافت و گزارش سال ۲۰۱۱ این نهاد، بیست و یکمین گزارش UNDP می‌باشد.
این گزارش، گزارشی است برای بالابردن آگاهی‌های جهانی در مورد توسعه انسانی در سرتاسر دنیا. گزارش سال ۲۰۱۱ با‌این عبارت آغاز شده است: «توسعه پایدار و برابری: آینده‌ای بهتر برای همه».
در گزارش سال ۲۰۱۰ نیز عنوان «ثروت واقعی ملل: مسیرهای توسعه به سمت توسعه انسانی» برای گزارش انتخاب شده بود. شاخص توسعه انسانی، معیار خلاصه‌ای برای توسعه انسانی است. این شاخص متوسط دستیابی در یک کشور را در سه بعد اساسی توسعه انسانی اندازه‌گیری می‌کند:
زندگی طولانی توام با سلامت که با معیار امید به زندگی در بدو تولد مشخص می‌شود.
دانش که توسط نرخ سواد بزرگسالان (با وزن دو سوم) و نسبت مرکب ثبت نام ناخالص دوره ابتدایی، راهنمایی و متوسطه (با وزن یک سوم) محاسبه می‌شود.
استاندارد شایسته زندگی که توسط تولید ناخالص داخلی (GDP) سرانه با معیار برابری قدرت خرید دلار آمریکا محاسبه می‌شود.
شاخص توسعه انسانی، میانگینی ساده از سه شاخص فوق می‌باشد. اگر چه شاخص HDI متوسط دستیابی را اندازه‌گیری می‌کند، شاخص HPI-1 فقدان سه بعد اساسی توسعه انسانی را در HDI اندازه‌گیری می‌کند.
بر خلاف معیارهای گذشته که شاخص‌هایی از فرایندها و ابزار توسعه را معیار ارزیابی وضعیت توسعه جوامع بشری قرار می‌داده‌اند، اهداف این شاخص بسیار بدیهی و‌معقول تر است؛ فراتر رفتن از درآمد و مادیات برای ارزیابی رضایت از زندگی در طولانی مدت برای افراد جوامع مختلف، توجه به توسعه انسان، برای انسان و به وسیله انسان و تاکید بر این‌که هدف واقعی برنامه‌های توسعه در نهایت باید ایجاد شرایطی برای زندگی سالم، خلاقانه و شاد برای انسان‌ها باشد.
در واقع گزارش شاخصهای توسعه انسانی، این سؤال را مطرح می‌کند که چگونه شاخصهای رشد اقتصادی در نهایت موفق می‌شوند- یا نمی‌شوند- که رشد و درآمد را به زبان رفاه بشر ترجمه کنند – یا نکنند.
جالب است بدانید بنیانگذار این شاخص، اقتصاددانی پاکستانی به نام محبوب‌الحق بوده است و با استفاده از مفاهیم و روش‌های تعریف شده توسط آمارتیا سن، استاد هندی دانشگاه هاروارد و برنده جایزه نوبل در اقتصاد و با بودجه سازمان ملل متحد اجرا می‌شود. در کل چنین شاخص هایی برای توسعه انسانی قابل تعریف هستند و رتبه ها بر اساس این داده ها تنظیم می شوند:
شاخص فقر درآمدی و انسانی؛ روندهای جمعیتی؛ تعهد به سلامت ؛آب و فاضلاب و وضعیت تغذیه؛ نابرابری در سلامت کودکان؛ بحران‌ها و مخاطرات مربوط به سلامت؛ حداقل حیات؛ تعهد به آموزش ؛ مخارج عمومی؛ سواد و ثبت نام در مدارس؛ پخش و تولید تکنولوژی؛ کارایی اقتصادی؛ نابرابری در درآمد و مخارج؛ ساختار مبادلات بین‌المللی؛ جریان کمک‌های بین‌المللی؛ انرژی و محیط زیست؛ انتشار دی اکسید کربن؛ وضعیت پیوستن به معاهدات بین‌المللی در مورد محیط زیست؛ مهاجرت؛ جرم و جنایت و نظام قضایی؛ نابرابری‌های جنسیتی در آموزش؛ نابرابری جنسیتی در فعالیت‌های اقتصادی؛ جنسیت، کار و تخصیص زمانی؛ مشارکت سیاسی زنان؛ وضعیت پیوستن به معاهدات بین‌المللی مربوط به حقوق بشر؛ وضعیت پیوستن به معاهدات بین‌المللی مربوط به حقوق کارگران.
_________________________________________
شاخص توسعه انسانی ایران:
آخرین رتبه ایران: ۹۸
______________________________________________
منابع:
دنیای اقتصاد – فرارو – همشهری آنلاین
![[Most Recent Quotes from www.kitco.com]](http://www.kitconet.com/charts/metals/gold/t24_au_en_usoz_2.gif)
![[Most Recent Quotes from www.kitco.com]](http://www.kitconet.com/charts/metals/silver/t24_ag_en_usoz_2.gif)
